Ζούμε το παρατεταμένο τέλος μιας εποχής . Οι μεγάλες συμβολικές θεσπίσεις που νοηματοδοτούσαν την ύπαρξη έχουν απαξιωθεί και καταρρέουν. Η στιγμή του δημιουργικού χάους αναδύεται και τα πάντα διακυβεύονται, από τη βαθιά οικολογία της πλανητικής βιόσφαιρας έως την βαθιά οικολογία του ανθρώπινου πνεύματος. Αυτή η κοσμο-ιστορική εξέλιξη συντελείται μέσα σε ένα αθέατο αλλά ισχυρό πλαίσιο αντιλήψεν και πεποιθήσεων που έχουν διαμορφωθεί θεμελιωδώς από την νεώτερη φιλοσοφία και κοσμολογία, κατανοητή με την ευρύτερη έννοια. Η κοσμολογία ενός πολιτισμού είναι το ψυχο-πνευματικό περιβάλλον, μέσω του οποίου ορίζονται και αξιοθετούνται όλα τα άλλα. Αν θέλουμε να συμβάλλουμε δημιουργικά στη διαμόρφωση του μέλλοντός, πρέπει να κατανοήσουμε τα υποκείμενα μοντέλα και τις επιρροές του συλλογικού μας παρελθόντος. Μόνο τότε μπορούμε να αρχίσουμε να αντιλαμβανόμαστε τις δυνάμεις που μάς κινούν και διαμορφώνουντις προϋποθέσεις και τα αιτήματα της καινούργιας κοσμο-ιστορικής εποχής. Η μεταμόρφωσή της σχέσης μας με τον Κόσμο, η οποία είναι καθ΄οδόν, αναγγέλλει τη μεταμόρφωση του ανθρώπου και την έλευση μιας άλλης εποχής του Κόσμου.
Η εποχή έχει γίνει ένα μεγάλο ερώτημα: Θα συνεχίζουμε ένα ζούμε σε ένα υλιστικό, ντετερμινιστικό, μηχανιστικό και άσκοπο σύμπαν, ως μια τυχαία και απομονωμένη συνείδηση ή θα ανακαλύψουμε την ενσωμάτωσή μας και τη δημιουργική συμμετοχή μας σε έναν ζωντανό κόσμο, βαθιάς εξελισσόμενης συνειδητότητας; Θα φωτίσουμε έναν νέο ορίζοντα πιθανότητας για να ανοίξει η συμπαντικότητα μια νέα κοσμική προοπτική; Η απάντησή μας σε αυτές τις ερωτήσεις έχουν διαρκείς συνέπειες. Να μην λησμονούμε ότι οι απόψεις για τον Κοσμο δημιουργούν κόσμους. Πέραν από τα βάθη της εσωτερικής μας εμπειρίας και πέρα από τα θαύματα του φυσικού κόσμου, ο Κόσμος και η Ψυχή είναι ομόλογες με τη δομή του φυσικού σύμπαντος. Η υπέρβαση των δυϊσμών μπορεί να σημάνει την επανασύνδεση του ουρανού με τη γη, της υπερβατικότητας με την ψυχή, μπορεί να αποτελέσει το κατώφλι της μεγάλης εξόδου για την δημιουργική ενσωμάτωση του ανθρώπου στην ενιαία και πολυδιάστατη Κοσμική Ολότητα.
Η ΔΙΑΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΗ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΟ ΑΝΟΙΓΜΑ ΤΟΥ ΧΩΡΟΧΡΟΝΟΥ
Οι εξελίξεις σε όλα τα πεδία της επιστημονικής έρευνας, από τη ψυχολογία και τη γενετική επιστημολογία έως τη φιλοσοφία της επιστήμης, δειχνουν ότι ο κόσμος και η ψυχή είναι βαθιά αλληλένδετα, συν-παράγονται και συν-μεταβάλλονται. Η κατανόησή μας για το σύμπαν επηρεάζει κάθε όψη της εσωτερικής μας ζωής από τις υψηλότερες πνευματικές μας πεποιθήσεις μέχρι την πιο οικεία καθημερινή μας εμπειρία. Αντίθετα, οι βαθιές διαθέσεις της εσωτερικής μας ζωής διαπερνούν πλήρως και διαμορφώνουν την κατανόησή μας για ολόκληρο τον Κόσμο. Ο Χέγκελ επεσήμανε ότι ένας πολιτισμός δεν μπορεί να συνειδητοποιήσει τον εαυτό του και δεν μπορεί να αναγνωρίσει τη δική του σημασία μέχρι να είναι τόσο ώριμος ώστε να πλησιάζει τον θάνατό του. Για να κατανοήσουμε τη στιγμή της ιστορίας μας και για να προσανατολιστούμε με άξονα το μέλλον, απαιτείται να μάθουν οι άνθρωποι να σκέφτονται προδρομικά και προφητικά, στοχαστικά και στρατηγικά, αυτό σημαίνει κατανόηση των πηγών του κόσμου μας. Ο κόσμος μας διαμορφώνεται από την κοσμοθεωρία μας. Ο τρόπος με τον οποίο προσεγγίζουμε, αυτό που ονομάζουμε πραγματικότητα, ορίζεται από τα είδη των υποθέσεων που έχουμε σχετικά με την πραγματικότητα αυτή και, με τη σειρά της, διαμορφώνει την πραγματικότητα και την τροφοδοτεί πίσω σε μας. Το υποκείμενο και το αντικείμενο εμπλέκονται βαθιά το ένα στο άλλο και αλληλοδιαμορφώνονται. Υπό αυτή την έννοια, είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε τις πηγές της κοσμοθεωρίας μας και επομένως ολόκληρη την ιστορία των φιλοσοφιών μας, των επιστημών μας, των θρησκειών μας που μας οδήγησαν σε αυτό το σημείο και οι οποίες διαμόρφωσαν την κοσμοθεωρία η οποία νοηματοδοτεί και διαμορφώνει τη σχέση μας με τον κόσμο.
Είναι σημαντικό για κάθε γενιά να αναστοχαστεί την ιστορία της και να δημιουργήσει μια νέα προοπτική που αντικατοπτρίζει τις βαθύτερες διαισθήσεις της για το τι συμβαίνει. Επίσης, είναι σημαντικό να είμαστε τόσο αυστηροί όσο και πιστοί στις αποδείξεις, όσο το δυνατόν – αλλά οι ίδιες οι αποδείξεις αλλάζουν πάντα. Νέες ερμηνείες αποκαλύπτουν-επινοούν νέα στοιχεία και φωτίζουν νέες διαστάσεις παλιών στοιχείων και τα επανα-νοηματοδοτούν. Έτσι, είναι μια διαρκώς εξελισσόμενη πραγματικότητα.. Στο μάθημα θα ξεκινήσουμε από τους αρχαίους Έλληνες και τους Εβραίους και διατρέχοντας την κλασική περίοδο, τη μεσαιωνική περίοδος, την Αναγέννηση, την επιστημονική επανάσταση της νεωτερικότητας και τώρα τη δική μας μεταμοντέρνα εποχή όπου όλα βρίσκονται σε τέτοια ροή, θα στοχαστούμε τις βασικές ιδέες στη φιλοσοφία, τη θρησκεία και την επιστήμη που έχουν σφυρηλατήσει τη μοναδική ιστορική και πολιτιστική μας προοπτική. Πέραν από την αυστηρή επιστημολογική ανάλυση των σχετικών εννοιών και θεωριών απαιτείται, εξίσου, μια σχολαστική σύγκριση των διαπολιτισμικών, θρησκευτικών και μυστικιστικών αναφορών και βέβαια μια στοχαστική διερεύνηση των σύγχρονων πνευματικών πρακτικών. Αντί να προσπαθούμε να κατηγοριοποιήσουμε και να ταξινομήσουμε, δηλαδή να περιορίσουμε τη σκέψη μας για την εξυπηρέτηση των αναγκών ενός γενικού συστήματος ιδεών και πεποιθήσεων είναι πιο παραγωγικό να συμμετέχουμε στην απροσδιόριστη και δυναμική μήτρα του πνευματικού μυστηρίου που συνιστά ο Κόσμος. Η διαλογική συναναστροφή με το Άγνωστο που είναι πηγή όλων των απροσδόκητων ανοιγμάτων συνιστά δημιουργική πράξη.
Η Παιδεία του μέλλοντος ενσωματώνει, εμπλουτίζει και υπερβαίνει την Ευρωπαϊκή παιδεία του ορθολογικού διαφωτισμού και της επιστημονικής τεχνικότητας, περιλαμβάνει την ψυχολογική αφύπνιση στις ασυναίσθητες παρορμήσεις που εργάζονται μέσα μας και στον πολιτισμό. Συνιστά, θα λέγαμε μια ψυχική και πνευματική παιδεία που στοχεύει σε μια βαθιά εσωτερική μεταμόρφωση, σ΄έναν πνευματικό μετασχηματισμό που οραματίζεται ένα άνοιγμα του συμπαντικού χωροχρόνου.. Μια νέα ευαισθησία της διασυνδεδεμένης ζωής, μια συνείδηση που δεν εξαντλείται στο εγώ-εαυτό, αλλά νοιώθει ότι οι ρίζες της απλώνουν και περιλαμβάνουν όλη τη φύση, τον πλανήτη, τον ίδιο το σύμπαν.
